ایران، مدیر خوب میخواهد
هوش مصنوعی در کسب و کار ، این روزها، تیتر مطبوعات است؛ چراکه موضوع مهم جامعۀ امروز این است که تکنولوژی چگونه دارد راه و روش کارکردن و زندگی ما را تغییر می‌دهد.
به‌گفتۀ پروفسور توماس دبلیو مالون ، مدیر مرکز اطلاعات جمعی دانشگاه MIT، هم هیجان شدیدی درمورد پتانسیل فوری هوش مصنوعی وجود دارد، و هم ترس از اثراتش اغراق‌شده است.
داشتن درکی واقع‌بینانه توسط رهبری سازمان از هوش مصنوعی و زمینۀ رباتیک، ماشین لرنینگ و پردازش زبان طبیعی برای کسب‌وکارها امری بسیار مهم است و روزبه‌روز بر اهمیت آن نیز افزوده می‌شود.
گزارش اندیس هوش مصنوعی 2018 نشان‌دهندۀ افزایش علاقه به این موضوع در سراسر جهان است، که شامل چنین مواردی می‌شود:
- افزایش قابل‌توجه تحقیقات هوش مصنوعی در کسب و کار
- سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی در کسب و کار
- ثبت نام در دورههای دانشگاهی هوش مصنوعی
- مشاغلی که نیاز به مهارتهای یادگیری عمیق در این زمینه دارند.
ایران مدیر در این مقاله وضعیت کنونی و دورنمای استفاده هوش مصنوعی در کسب و کار را بررسی می کند.
مالون، که درمورد هوش مصنوعی در کسب و کار درس می‌دهد و جلساتش بسیار محبوب و موردتوجه است، می‌گوید: «امروزه، بسیاری از مدیران ارشد و رهبران کسب‌وکارها شدیداً می‌خواهند بدانند چگونه هوش مصنوعی ممکن است بر مشاغل آنها تأثیر بگذارد.» او ادامه می‌دهد: «من فکر می‌کنم رهبران بیشتر نگران این موضوع‌اند که اگر نفهمند چگونه از هوش مصنوعی به‌طور مؤثر استفاده کنند کنار گذاشته شوند.»
مالون می‌گوید که موضوعات تدریسش چگونه، در کنار این‌که کسب‌وکارها چگونه می‌توانند تکنولوژی را مهار و از آن استفاده کنند، بیشتر بر تاریخ هوش مصنوعی در کسب و کار و برداشت‌های نادرست رایج تمرکز و تأکید دارد.
مالون می‌گوید این دوره همچنین می‌کوشد تا برای رهبران کسب‌وکارها سطحی از درک هوش مصنوعی را فراهم کند که بین دانش سطحی و روزمره و دانش فنی برنامه‌نویسان است
او این مسئله را با دانش نحوۀ کار یک ماشین مقایسه می‌کند: شما لازم نیست بدانید که چگونه یک ماشین را تعمیر کنید تا بدانید وقتی یک تایر پنچر دارید یا وقتی ماشین از بنزین خالی می‌شود چه کاری باید انجام دهید. مانند این، رهبران کسب‌وکارها نیز باید از اصول اولیۀ هوش مصنوعی آگاه باشند؛ مثل این‌که چگونه کامپیوتر می‌تواند به یک عکس نگاه کند و علامت توقف، عابر پیاده، یا ماشین را تشخیص دهد.
وی می‌گوید: «این سطح از درک برای فکرکردن درمورد چگونگی استفاده از هوش مصنوعی در تجارت بسیار مفید است. اگر گمان می‌کنید که این چیزی شبیه جادو است، نمی‌توانید واقعاً درمورد نحوۀ استفاده از آن در تجارت بدون گفت‌وگو با یک جادوگر ایده‌های خیلی‌خوب و دوراندیشانه‌ای داشته باشید؛
برای مثال، اگر شما به اندازۀ کافی در این زمینه ندانید، ممکن است مرتباً درخواست کارهایی را بکنید که انجامشان غیرممکن است.»
مالون می‌گوید: «داشتن درکی فراتر از کلیات هوش مصنوعی، به اصطلاح نگاهی به پشت‌پردۀ جادویی، برای درک حقایق در برخی زمینه‌های هوش مصنوعی بسیار مهم است.
در ادامه، نگاهی به وضعیت حال حاضر هوش مصنوعی در کسب و کار می‌اندازیم.
ماشین‌های هوشمند لزوماً قادر به انجام کارهای ساده نیستند
امروزه، از سیستم‌های هوشمند در سراسر جهان استفاده می‌شود؛ همچون روبات‌ها در انبارها، دستیاران صوتی دیجیتال در خانه‌ها، و برنامه‌های ارزیابی ریسک اعتباری در بانک‌ها.
مالون معتقد بود این فن‌آوری‌ها از هوش ویژه‌ای برخوردارند و قادرند کارهای ویژه‌ای انجام دهند اما هوش مصنوعی هنوز نمی‌تواند هوش عمومی، مانند نوع هوشی که انسان‌ها دارند، داشته باشد.
مالون از برنامۀ واتسون شرکت IBM نام می‌برد که می‌تواند، به‌عنوان نمونه، حتی بهترین بازیکنان بازی جپردی را شکست دهد. مالون می‌گوید: «شما حتماً با خودتان فکر می‌کنید که این دستگاه باید واقعاً هوشمند باشد؛ اما حقیقت این است که این [نسخه از] برنامه که بهترین بازیکنان جپردی را شکست داد حتی نمی‌تواند دوز بازی کند چه برسد به شطرنج.»
نسخۀ واتسون که در بازی جپردی خیره‌کننده ظاهر شد، همانند دیگر برنامه‌های هوش مصنوعی، بسیار تخصصی است. البته تخصص این برنامه فقط‌وفقط بازی جپردی است.
مالون می‌گوید: «این‌که یک برنامه می‌تواند کاری را انجام دهد که برای انسان دشوار است به این معنی نیست که همان برنامه می‌تواند کارهای دیگری را انجام دهد که انجام آن برای انسان‌ها راحت‌تر است.
در بسیاری از موارد، آن برنامه نمی‌تواند خیلی از کارهای دیگر را انجام دهد.» کسب‌وکارهایی که امروزه از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند از آن برای کارهای خاص کمک می‌گیرند و نه برای حل مسائل کلی و گسترده.
برای رسیدن به سطح هوش انسانی هنوز سال‌ها زمان نیاز است، اما یادگیری ماشین ممکن و دست‌یافتنی شده است.
مالون می‌گوید: «هوش مصنوعی با هوش عمومی در سطح بشر‌‌‌‌ـ برای مثال، رانندگی‌کردن، جابه‌جایی بسته‌ها، و برنده‌شدن در جپردی‌ـ هنوز از واقعیت فاصله دارد و انسان‌ها درمورد زمان رسیدن به آن، به اندازۀ ده‌ها سال، در اشتباه بوده‌اند.
وی اظهار می‌دارد، امروزه اغلب مردم تخمین می‌زنند که هوش مصنوعی در سطح انسان، حدود بیست سال دیگر به‌دست خواهد آمد. اما این جدول زمانی از دهۀ پنجاه میلادی تغییر نکرده است. در همان زمان نیز، مردم تخمین می‌زدند که هوش مصنوعی پیشرفتۀ در سطح انسانی حدود بیست سال بعد به‌دست خواهد آمد.
مالون می‌گوید: «به عبارت دیگر، شصت سال است که فاصلۀ ما با این سطح از هوش مصنوعی بیست سال باقی مانده است.»
او می‌گوید: «به نظر من، در سخنان هر کسی که با اطمینان پیش‌بینی می‌کند که در یکی دو دهۀ آینده به هوش مصنوعی سطح انسانی می‌رسیم، باید به‌شدت تردید کرد.»
البته، منظورمان این نیست که پیشرفت‌های چشم‌گیری در برخی زمینه‌های هوش مصنوعی نداشته‌ایم.
مالون، که همچنین یک دورۀ آموزش اجرایی درمورد یادگیری ماشین را آموزش می‌دهد، می‌گوید: «اگر می‌خواهید فقط دربارۀ یک بخش از هوش مصنوعی یاد بگیرید، یادگیری ماشین احتمالاً مهم‌ترین چیز برای فراگرفتن است.»
وی می‌گوید: «در چند سال اخیر، پیشرفت بسیار سریعی در یادگیری ماشین وجود داشته است و اکنون این زمینهْ پایه‌واساس برخی از چشم‌گیرترین برنامه‌های هوش مصنوعی در کسب و کار است که ما در حال حاضر داریم؛
برای مثال، یادگیری ماشین پشت ترجمۀ گوگل و برنامه‌هایی است که آنچه را که می‌گویید، هنگام ارسال پیامک، به متن تبدیل می‌کند. همچنین، یادگیری ماشین کلید اصلی برنامه‌هایی برای تشخیص چهره، رانندگی خودکار اتومبیل، و تجزیه‌وتحلیل پیشرفتۀ ریسک اعتباری است.»
هوش مصنوعی در کسب و کار احتمالاً مشاغل را تغییر خواهد داد، اما آنها را از بین نمی‌برد
مالون می‌گوید: «پیشرفت بسیار سریع در هوش مصنوعی باعث ایجاد نگرانی‌های شدیدی بین مردم می‌شود.» این ایده که ماشین‌ها از مردم شغلشان را خواهند گرفت یکی از مهم‌ترین دلایل نگرانی است.
درحقیقت، این اضطراب شدید باعث شد تا دانشگاه MIT به یک تحقیق چندساله درمورد «آیندۀ کار» بپردازد، و به این نتیجه رسید که اتوماسیون تأثیر عمیقی در نحوۀ کارکردن افراد خواهد داشت، اما نابرابری و ازدست‌دادن مشاغل نتایج جانبی اجتناب‌ناپذیر این پروسه نیست.
مالون می‌گوید: «بدون شک، بعضی از مشاغل به دلیل اتوماسیون از بین می‌روند، اما تاریخ نشان می‌دهد که فناوری جدید معمولاً بیشتر از مشاغلی که از بین می‌برد شغل جدید ایجاد می‌کند.
مالون در كتاب خود، ذهن‌های خارق‌العاده ، بیان می‌کند كه در آينده انسان‌ها و ماشين‌ها براي انجام كارهايي كه قبل از آن انجام نشده بوده است با هم كار خواهند كرد.
انسان‌ها همچنان به مشاغلی ادامه می‌دهند که دستگاه‌ها قادر به انجام آنها نیستند، کارهای جدیدی را انجام می‌دهند که توسط هوش مصنوعی امکان‌پذیر شده است، یا به ادامۀ کارهای فعلی می‌پردازند؛ زیرا مردم ترجیح می‌دهند که انسان‌ها این کارها را انجام دهند (مانند قاضیان، هنرمندان، و بازیکنان فوتبال).
وی می‌گوید: «البته منظورم این نیست که نباید نگران افرادی باشیم که شغل خود را از دست داده‌اند و نمی‌توانند شغل دیگری را در این دورۀ تغییر و تحول پیدا کنند.
من فکر می‌کنم این موضوع بسیار متفاوت از سناریوهای آخرالزمانی است که بسیاری از مردم نگران آن بی‌کاری گسترده برای بخش بزرگی از جمعیت هستند. من فکر می‌کنم هرچند که این اتفاق درنظر امکان‌پذیر است، درعمل بسیار بعید به‌نظر می‌رسد.»
سخن آخر
در این مقاله نحوه بهره گیری از هوش مصنوعی در کسب و کار بررسی شد. آیا شما تجربه ای در این زمینه داشته اید؟ لطفاً تجربه های خود را با کاربران ایران مدیر به اشتراک بگذارید.
منبع:
Mitsloan.mit.edu
