ایران، مدیر خوب میخواهد
شفقت به خود واژه‌ای است که شاید تاکنون تصور درستی از آن نداشته‌اید. اگر نگاهی به‌عنوان «کمک به خود» در آمازون بیاندازید، تقریباً 5 هزار کتاب در زیر عنوان عزت نفس موجود است. اکثریت قریب به‌اتفاق این کتاب‌ها نه‌تنها به شما می‌گویند که ممکن است عزت‌نفستان پایین باشد، بلکه نشان می‌دهد که چگونه می‌توانید آن را تقویت کنید. ایران مدیر در این مقاله، اهمیت و چگونگی شفقت به خود را بررسی می‌کند.
شفقت به خود یعنی چه؟
شفقت به خود، کسب‌و‌کاری پررونق است؛ زیرا احترام به نفس، حداقل در فرهنگ‌های غربی، محور موفقیت و توسعه فردی است. بر اساس منطق، شما در زندگی موفق نمی‌شوید، مگر اینکه باور کنید که فردی بسیار عالی هستید.
البته که شما باید بسیار عالی باشید تا بتوانید این باور را نسبت به خودتان حفظ کنید؛ بنابراین با ترس از رخ دادن اشتباه زندگی می‌کنید و اگر اشتباه کنید احساس نابودی می‌کنید. تنها دفاع شما در مقابل این ترس این است که توجه خود را روی کارهایی که خیلی خوب انجام می‌دهید متمرکز کنید، ازنظر روحی نفس خود را تقویت کنید تا زمانی که این بخش وحشتناک از عالی نبودن را فراموش کرده و به سمت چیزی رضایت‌بخش‌تر حرکت کنید.
وقتی دربارۀ عزت نفس فکر می‌کنید، مانند یک دستورالعمل موفقیت به نظر نمی‌رسد، مگر نه؟ درواقع، بررسی‌های اخیر دربارۀ عزت‌نفس بالا به این نتیجۀ نگران‌کننده رسیده است که مسئله تنها به عزت نفس ختم نمی‌شود. عزت‌نفس بالا عملکرد بهتر یا موفقیت بیشتر را پیش‌بینی نمی‌کند.
گرچه افراد دارای عزت‌نفس بالا، فکر می‌کنند که موفق‌تر هستند، اما به‌طور عینی این‌گونه نیستند. عزت نفس بالا شما را یک رهبر تأثیرگذارتر، معشوق جذاب‌تر، دارای سبک زندگی سالم‌تر یا در یک مصاحبه، متقاعدکننده‌تر نمی‌کند؛ اما اگر عزت‌نفس بالا (به همراه تأیید هرروزۀ خودتان) پاسخی برای تمام مشکلات شما نیست، پس پاسخ چیست؟
یک تحقیق در حال رشد، ازجمله مطالعات جدید توسط جولیانا برینز و سرنا چن از دانشگاه برکلی، نشان می‌دهد كه شفقت به خود به‌جای عزت‌نفس، می‌تواند کلید رها کردن پتانسیل واقعی شما برای عالی بودن باشد.
برخی افراد از قبل نسبت به اصطلاحاتی مانند شفقت به خود شک و تردید دارند؛ اما این‌یک استدلال علمی مبتنی بر داده‌ها است، نه یک روان‌شناسی عامیانۀ حس خوب؛ بنابراین با ذهنی روشن و چشمی باز ادامه دهید.
شفقت به خود یعنی نگاه به اشتباهات و کاستی‌های خود با مهربانی و درک و پذیرفتن این واقعیت که اشتباه کردن کار بشر است. هنگامی‌که با مشکلات روبه‌رو می‌شوید، نه خود را به‌شدت قضاوت می‌کنید و نه نیاز به تمرکز دفاعی روی تمام ویژگی‌های عالی خود برای محافظت از نفس خود احساس می‌کنید. این عجیب نیست؛ همان‌طور که بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند، شفقت به سطوح بالاتر رفاه شخصی، خوش‌بینی، خوشحالی و اضطراب و افسردگی کمتر کمک می‌کند.
نقش شفقت به خود در زندگی
اما دربارۀ عملکرد چطور؟ شفقت به خود ممکن است احساس خوبی باشد، اما آیا کسانی که نسبت به خودشان سختگیرند و تلاش می‌کنند همیشه بهترین باشند، همان‌هایی نیستند که درنهایت به موفقیت نزدیک‌ترند؟
برای پاسخ، مهم است بدانیم که شفقت به خود چه چیزی نیست. درحالی‌که مفهوم همدلی با خود تا حدی وابسته به عباراتی مانند زنگ تفریح و به خودتان استراحت دهید می‌شود، اما به‌طورقطع به این معنا که هدف را فراموش کنید یا تنبل شوید نیست. شما می‌توانید درعین‌حال که مسئولیت عملکرد خود را می‌پذیرید و بیشترین تلاش را برای اهداف چالش‌برانگیزتان می‌کنید، با خودتان همدلی داشته باشید.
تفاوت در مقصد نیست، بلکه در نحوه تفکر شما دربارۀ فرازونشیب مسیرتان است. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که درواقع اگر شفقت به خود داشته باشید به‌احتمال‌زیاد به مقصد خواهید رسید.
برینز و چن در آزمایشات خود از شرکت‌کنندگان خواستند که نظرشان را درباره شکست یا عدم موفقیت از دیدگاه همدلی با خود یا عزت‌نفس بگویند. به‌عنوان‌مثال، وقتی از آن‌ها خواسته شد تا در مورد یک ضعف شخصی فکر کنند، از برخی خواسته شد که «تصور کنید می‌خواستید درباره این ضعف با همدلی و درک با خودتان صحبت کنید. به خودتان چه می‌گفتید؟»
از دیگران خواسته شد که در عوض بر تقویت عزت‌نفس خود تمرکز کنند: «تصور کنید که از منظر ارزش دادن به خصوصیات مثبت خود با خودتان دربارۀ این ضعف صحبت می‌کنید. چه می‌گفتید؟»
افرادی که شفقت به خود را تجربه کرده بودند، بیشتر ضعف‌های خود را قابل‌تغییر می‌دیدند. شفقت به خود درواقع، انگیزه آن‌ها را برای پیشرفت، جلوگیری از تکرار همان اشتباه و رسیدن به اهداف در آینده افزایش داد.
این افزایش انگیزه منجر به عملکردی بسیار عالی می‌شود. به‌عنوان‌مثال، در یک مطالعه، به شرکت‌کنندگانی که در یک آزمون اولیه شکست‌خورده بودند، شانس دومی برای بهبود نمراتشان دادند. كسانی كه نسبت به عدم موفقیت قبلی‌شان، دیدگاه همدلی با خود داشتند، در آزمون دوم 25 درصد رشد بیشتر و نمره بالاتری از شركت‌كنندگانی داشتند كه روی تقویت عزت‌نفس خود تمركز كرده بودند.
چرا شفقت به خود بسیار قدرتمند است؟
بزرگ‌ترین دلیل این است که شفقت به خود غیرقابل ارزش‌گذاری است. به‌عبارت‌دیگر، نفس شما کاملاً خارج از موضوع است، می‌توانید با نقاط ضعفتان مواجه شوید و احساسی واقعی نسبت به توانایی‌ها و اقدامات خود پیدا کنید و بفهمید که دفعه بعد چه‌کارهایی را باید متفاوت انجام دهید.
در عوض وقتی تمرکز شما بر محافظت از عزت‌نفس است، نمی‌توانید صادقانه به خود نگاه کنید. نمی‌توانید تصدیق کنید که نیاز به پیشرفت دارید، زیرا این به معنای تصدیق نقاط ضعف و کاستی‌هایتان است و تهدید عزت‌نفس، باعث ایجاد احساس اضطراب و افسردگی می‌شود. چطور می‌توانید یاد بگیرید که کارها را درست انجام دهید وقتی حتی قبول اینکه تابه‌حال اشتباه کرده‌اید، حتی در درون خودتان، شما را می‌کشد.
سخن آخر
دانستیم که شفقت به خود موضوع بسیار مهمی است که بسیاری از ما تاکنون از آن غافل بوده‌ایم و شاید عزت نفس را جایگزین آن می‌کردیم. در اینجا یک حقیقت اجتناب‌ناپذیر وجود دارد: ممکن است در مسیر پیشرفت، خراب‌کاری کرده باشید. همه، ازجمله افراد بسیار موفق، اشتباهات زیادی مرتکب می‌شوند. همان‌طور که همه می‌دانند، رمز موفقیت این است که از آن اشتباهات درس بگیریم و به جلو پیش برویم، اما همه نمی‌دانند چگونه. شفقت به خود همان راهی است که شما باید آن را دنبال کنید. پس لطفاً به خودتان کمی استراحت دهید.
نظر شما درباره این نگرش چیست؟ آیا فرهنگ ایرانی حامی شفقت به خود است یا آن را سرکوب می‌کند؟ لطفاً تجربه‌های خود را با کاربران ایران مدیر به اشتراک بگذارید.
منبع:
