ارتباط چشمی بخش مهمی از مهارت های ارتباطی است و مهارت های ارتباطی به شدت بر روی کیفیت زندگی شما تاثیر گذار است. جمله معروفی است که میگوید کیفیت زندگی و توسعه فردی شما را دو چیز تعیین میکند، کتابهایی که میخوانید و آدمهایی که ملاقات میکنید. درآمد شما بهاحتمالزیاد میانگین درآمدی 5 تن از نزدیکترین دوستان شما هستند. پس ارتباطات برای شما و پیدا کردن افرادی که بتوانید بر روی آنها حساب کنید و از آنها یاد بگیرید بسیار مهم است.
در این مقاله ایران مدیر شما را با شیوههای گفتوگوی مؤثر آشنا میسازد. شیوهها و اصولی که شما میتوانید آنها را در مراودات خود به کار ببرید و تأثیر آنها را مشاهده کنید. در این مقاله به 9 اصل رفتاری در گفتوگوی مؤثر اشاره میشود و بهصورت سریالی در هر مقاله آتی به یکی از این مهارتها میپردازیم. این 9 اصل اصولی هستند که باید تمرین و تکرار شوند و یاد گرفته شوند.
بهطورکلی آنچه در نگاه اول بر مخاطب شما که میتواند دوست یا شریک بالقوه شما در آینده باشد، تأثیر میگذارد، طرز بیان شما و عوامل بصری و محبوبیت و صداقت شماست.
در این زمینه کتب مختلفی نوشتهشده است که قدیمیترین آن کتاب آیین دوستیابی اثر دیل کارنگی است که تقریباً پدر تمامی کتبی است که بعدازآن در زمینه ارتباطات و دوستیابی و نفوذ اثربخش نوشته شد.
اگر بخواهیم مهارتهای گفتوگوی مؤثر را بهصورت خلاصه و کاربردی خلاصه کنیم، میتوانیم به 9 مهارت زیر اشارهکنیم:
- ارتباط چشمی
- حالات و حرکات بدن
- زبان و اشارات
- لباس و تیپ و ظاهر
- صدا و تنوع در گویش
- گویش کلامی، غیرکلامی و مکثها
- مشارکت شنونده
- شوخطبعی
- خویشتن طبیعی
در ادامه به بررسی ارتباط چشمی و مشکلاتی که افراد در زمینه ارتباط چشمی دارند میپردازیم و در ادامه در هر مقاله، یکی از مهارتها را موردبررسی قرار میدهیم.
مهارت ارتباط چشمی
چشمها آیینه روح هستند و حسها به بهترین نحو از طریق چشمها منتقل میشوند. چشمها میتوانند حس توجه یا عشق را به مخاطب منتقل کنند و یا به مخاطب حس بیتوجهی و کمارزش بودن بدهند. در رابطه با مهارتهای دیداری، گزارههای زیر را بخوانید و در مورد هر یک تأملکنید:
- آیا میدانید که هنگام گوش دادن به دیگران، کجا را باید نگاه کنید؟
- آیا هنگام سخنرانی برای همکاران خود، میدانید چگونه به حضار نگاه کنید؟
- آیا میدانید هنگام گفتوگویی ساده در تاکسی، چه مدت به مخاطب خود نگاه کنید؟
- وقتی نگاه خود را از روی کسی برمیدارید، میدانید باید به کجا نگاه کنید؟
- در مورد دو دو زدن چشمها، اصلاً اطلاعی دارید؟
جملات بالا را در مورد روابط اخیرتان موردبررسی اقرار دهید. اگر در مورد هر جمله در موقعیتهای واقعی، دچار مشکل و تردید هستید پس نیاز هست تا مهارتهای ارتباط چشمی خود را تقویت کنید و ادامه مقاله را بخوانید.
هنگام گفتوگو و در حالت عادی، نگاه «رودررو» بین 5 الی 15 ثانیه طول میکشد. در سخنرانی جمعی، مدتزمان مناسب برای هر فرد بین 4 الی 5 ثانیه است. سعی کنید این زمانها را رعایت کنید و بهمرورزمان به بخشی از عادات خود تبدیل نمایید. نگاه کردن کمتر از این زمان نشانی از ترس، خجالت و کمبود اعتماد به نفس تفسیر میشود و بیش از این میزان نگاه کردن و خیره شدن، دلیلی بر سلطهطلبی و داشتن نیات نادرست تفسیر میشود.
در مورد پلک زدن به یاد داشته باشید که آهسته پلک زدن نوعی احساس سردی در طرف مقابل به وجود میآورد، در مقابل صحبت کردن و باحالتی تند پلک زدن (نه خیلی تند!) منجر به انتقال شور و هیجان به مخاطب میگردد.
زمانی که فردی برای شما صحبت میکند، نگاه شما باید مستقیم و همراه باعلاقه و تمرکز باشد، چنانچه از روی عادت و برای نشان دادن فروتنی پایین را نگاه میکنید، این عادت شما منتقلکننده بیتوجهی به مخاطبتان است.
در مواقعی که هیجان شما بالاست و یا عصبی هستید، مغز برای تحلیل بهتر شرایط و محیط اقدام به گردش سریع چشم در محیط میکند که به آن دو دو زدن میگوییم. اگر چنین عادتی دارید، آن را اصلاح کنید و سعی کنید در مواقعی که عصبی هستید، به یک نقطه ثابت خیره شوید. انجام موارد بالا بهصورت یکشبه اتفاق نمیافتد و نیاز هست تا با تمرین و تکرار آن را تقویت کنید.
در زمانی که با فردی صحبت میکنید، از چک کردن تلفن همراه خود و بدتر از آن تایپ کردن بپرهیزید. چنین عملی نشان میدهد که شما ارزش کمی برای مخاطبی که در مقابل شما نشسته قائل هستید. اگر مورد اضطراری است و حتماً باید به تلفن جواب بدهید، سعی کنید از فرد مقابل محترمانه عذرخواهی کنید.
تعدادی تمرین برای تقویت مهارت ارتباط چشمی
در زیر تعدادی تمرین معرفی میشود که میتوانید از طریق انجام آنها، مهارتهای ارتباط چشمی خود را تقویت کنید و بدین خاطر تأثیر شگفتانگیزی بر مخاطبان خود برجای گذارید. تمرینات بهصورت گروهی یا دونفره میتوان انجام داد. در حین انجام تمرینات از برخوردها و نظرات تند دیگران ناراحت نشوید و سعی کنید از این نظرات برای رشد و توسعه فردی خویش استفاده نمایید.
سعی کنید هرروز یکی از تمرینات را انجام دهید. در ابتدا ممکن است احساس خجالت کنید اما بهمرورزمان و با انجام تمرین و تکرار، این مهارتها جزئی از عادات شما میشوند. با تمرین مستمر اعتمادبهنفس شما افزایش خواهد یافت و ارتباط چشمی شما بهتر میشود.
به کجا نگاه میکنید؟
در ده مکالمه بعدی به این توجه کنید که در حین مکالمه به کجا نگاه میکنید. نگاه کردن مکرر به ساعت مچی و ساعت روی دیوار و همچنین تزیینات و دکوراسیون محل این حس را القا میکند که حوصله شما سر رفته است. سعی کنید اگر نگاهتان به هرجایی بهغیراز چهره مخاطب است، آنها را درجایی یادداشت کنید و قبل از هر گفتوگویی به خود یادآوری کنید تا خطاهای گذشته را تکرار نکنید.
5 ثانیه نگاه
میتوانید با ضبط سخنرانی خود در جمع با درخواست از دوستی برای زیر نظر داشتن شما، مشخص نمایید که شما چند ثانیه به حضار و جمع نگاه میکنید و آیا همه سالن و همه زاویهها را پوشش میدهید یا خیر؟ اگر در جمعی سخنرانی میکنید سعی کنید بهصورت آگاهانه 5 ثانیه ارتباط چشمی خود را با فرد مخاطب حفظ کنید.
افزایش حساسیت
برای آنکه حال کسی که از وی نگاهتان را گرفتهاید درک کنید، از دوستتان بخواهید تا در طی یک مکالمه و حین صحبت کردن شما، بهصورت ناگهانی به سمت دیگری مثل پایین نگاه کند و این کار را 5 دقیقه ادامه دهند. ببینید چنین کاری چه حسی در شما ایجاد میکند؟ در مرحله بعدی این تمرین، جای خود را با دوستتان عوض کنید و دوباره در مورد حسهایی که برایتان ایجادشده است گفتوگو کنید.
توجه کنید که تمرین بالا، حالت اغراقشده از عادت شما در زمان صحبت با دیگران است و حسهایی که در شما ایجاد شد، دقیقاً همان حسهای ناخوشایندی هست که شما با رفتارتان با دیگران ایجاد میکنید.
زاویه برخورد نگاه
زمانی که شما برای جمعی گفتوگو میکنید و از روی سن برای آنها صحبت میکنید، اهمیت نگاه 5 ثانیهای بسیار مهمتر میشود. درواقع هر 5 ثانیه که شما به یک مخاطب نگاه میکنید، به این معنا تعبیر میشود که شما به چندین نفر نگاه میکنید و بدین ترتیب و با رعایت این اصل، میتوانید کل سالن و افراد حاضر را ببینید و با آنها ارتباط چشمی برقرار نمایید. بدینصورت که سالن را به چند بخش تقسیم کنید و سعی کنید در هر بار به مدت 5 ثانیه به یک سمت از بخشهایی که تعیین نمودهاید نگاه کنید.
دلهره و استرس را از خود دور کنید
معمولاً در جلساتی که قضاوت طرف مقابل برای ما مهم است، به همان میزان استرس و اضطراب ما هم بالا میرود و امکان دو دو زدن چشمهایمان افزایش مییابد. یکی از این موقعیتها، جلسه استخدام است. در این حالت سعی کنید به پیشانی مخاطب نگاه کنید (البته نه بالاتر از آن).
برای تمرین به فاصله یک یا دومتری از دوستتان بنشینید و به بالای چشمان او و قسمت وسط پیشانی نگاه کنید. این تمرین باعث میشود مخاطب فکر کند که ارتباط بصری خوبی با شما برقرار کرده است درحالیکه شما چنین احساسی ندارید. جای خود را با دوستتان عوض کنید و از حالات و احساسات خود حین تمرین با یکدیگر گفتوگو کنید.
بازخورد بگیرید
سعی کنید از دوستان خود بخواهید که عادات ارتباط چشمی شما را بیان کنند و به شما بگویند که در چه زمینههایی قوت و در چه زمینههایی ضعف دارید. ملاک قضاوت هم حس و احساسی است که در مخاطب ایجاد میشود.
اگر بخواهید بهصورت حرفهایتر عمل کنید، میتوانید از خود حین صحبت با دیگران فیلم بگیرید و سپس این فیلم را موردبررسی قرار دهید.
فهرست اهداف شخصی در این زمینه
این بخش شاید مهمترین بخش این مقاله باشد چراکه شما را به عمل دعوت میکند. با توجه به موارد مطرحشده در بالا، 3 مورد از عاداتی که مایل به ترک آنها هستید را برای خود مشخص کنید.
عادت اول:
عادت دوم:
عادت سوم:
سپس بنویسید که چه برنامه تمرینی برای اصلاح، تقویت یا تغییر هر یک دارید:
برنامه اصلاحی 1:
برنامه اصلاحی 2:
برنامه اصلاحی 3:
و در مقابل هر برنامه اصلاحی، تاریخهایی که میخواهید آنها را انجام دهید را مشخص کنید و باقدرت بهپیش روید.
سخن آخر
کیفیت زندگی شما را دو چیز مشخص میکند: کتابهایی که میخوانید و آدمهایی که ملاقات میکنید. برای آشنایی با افراد جدید و ایجاد گفتوگویی اثربخش، 9 مهارت وجود دارد که از این به بعد بهصورت سریالی در هر مقاله به یکی از آنها خواهیم پرداخت. در این مقاله به مهارت ارتباط چشمی پرداختیم و بایدها و نبایدهای مرتبط با آن را بیان کردیم. همچنین تمریناتی اثربخش بیان شد تا متن کاملاً کاربردی و اجرایی باشد.
آیا تابهحال در جمعی، از نحوه برخورد سخنران احساس بدی پیداکردهاید؟ آیا در مصاحبههای شغلی، نحوه نگاه کردن و ارتباط چشمی خود را کنترل میکنید و از آنها آگاهید؟ به نظر شما مهارتهای ارتباط چشمی تا چه میزان در موفقیت شما اثرگذار هستند؟ آیا شما مجموعه مقالات اخیر ما در مورد چگونگی داشتن گفتوگویی مؤثر را مطالعه نمودید؟ این مقالات در مورد 9 کد رفتاری با عناوین شناخت خود، نحوه ایستادن، حالات چهره، لباس پوشیدن، فن بیان و سخنوری، مهارت کلامی، جلب توجه مخاطب و شوخ طبعی است.
منبع:
مطالب که در مورد آنها توضیح داده اید ،واقعا عالی بود وکاربردی . شاید بعضی از رفتارهای ما از روی عادت باشد ،من بیشتر بخاطر خجالتی بودن صحبت کردنی زمین نگاه میکنم ، در حالیکه طرف مقابل من برداشت متفاوتی خواهد داشت ، سپاسگزارم لطفا در مورد حرکت بدن ، مقهوم حرکتها ، در ارتباطات بیشتر توضیح دهید ، ممنون
برای از بردن استرس و اضطراب چکار کنیم؟ برادر من در تمام دروس تشریحی سال آخر دبیرستان نمره بیست میاره ،اما در کنکور نتیجه دلخواه نمیاره ؟ بااینکه به تست زدن ونکات آن وارد هست ، اما اضطراب و استرس ناتوان اش میکند . و نمیتواند شکستی که قبلا از کنکور داشته را فراموش کند . لطفا مهار کردن استرس را آموزش دهید