سبک های رهبری و مدیریت بر اساس نیازهای شما، تیمتان و مدیرتان استوار است.
یک رهبر چگونه عمل میکند؟ شاید شما در این مورد ایدهای داشته باشید. شکلهای گوناگونی از رهبری وجود دارد، پس زمانی که آماده رهبری هستید، لزومی ندارد شبیه سایر رهبرانی باشید که میشناسید؛ میتوانید شبیه خودتان باشید. شما میتوانید بهترین مدل سبک های رهبری و مدیریت را برگزینید که برای شما عملکرد مناسبی داشته باشد.
این مسئله زمانی که در نقش جدید رهبری، کارهای فراوانی بر عهدة شما گذاشتهشده است، اطمینانِ خاطر بسیار خوبی خواهد بود.
ایران مدیر در این مقاله سبک های رهبری و مدیریت را به شما معرفی خواهد کرد.
دنیل گولمن در مقاله خود با عنوان «مروری بر کسبوکار هاروارد: رهبری که به نتیجه میرسد»، شش نوع سبک های رهبری و مدیریت را شناسایی کرده است.
سبک های رهبری و مدیریت از نگاه گولمن
1. رهبر پیشتاز
در این سبک، که یکی از سبک های رهبری و مدیریت است، رهبر به کارکنانش میگوید هر کاری من انجام میدهم، شما نیز انجام دهید. بسیاری گمان میکنند رهبر باید اینگونه باشد، ولی نکته منفی چنین سبکی این است که اگر همیشه آنچه را رئیس به شما میگوید انجام دهید، فضای اندکی برای نوآوری و خلاقیت باقی میماند.
2. رهبری مقتدرانه
رهبر این سبک از سبک های رهبری و مدیریت، به کارکنان میگوید با من همراه باشید. گولمن متوجه شد زمانی که به بینش تازهای نیاز باشد ـ برای مثال زمانی که شرکت در حال تغییر است ـ این نوع رهبری بهترین انتخاب است. چنین رهبرانی، الهامبخش بینشهای نوین به کارکنان خود هستند.
3. رهبر پیوند جو
رهبر این سبک به کارکنانش میگوید، افراد در اولویت قرار دارند. زمانی که شرکتی در حال گذر از دشواریهاست، این سبک میتواند بهخوبی در خدمت روابط باشد. گولمن معتقد است تمرکز بیشازاندازه در پرورش این سبک رهبری، موجب تضعیف عملکردها میشود.
4. رهبری مربی
این سبک نیز یکی دیگر از سبک های رهبری و مدیریت است. در این سبک، رهبر به کارکنان میگوید این کار را امتحان کنید. در هنگام شکلگیری جریان اصلی رهبری، چنین رهبری میدرخشد، زیرا به دنبال نقاط قوت افراد بوده و به پیشرفت این نقاط قوت کمک میکند؛ بااینحال، این سبک رهبری، زمانی که افراد گروه تمایلی به یادگیری نداشته باشند، کارکردی نخواهد داشت.
5. رهبری آمرانه
در این سبک، رهبر به کارکنان میگوید آنچه را به شما میگویم انجام دهید. به اعتقاد گولمن، این آخرین سبک رهبری است که مدنظر قرار میگیرد، زیرا اعضای تیم را بیگانه جلوه میدهد. اگر موقعیتی اضطراری وجود داشته باشد، این رویکرد عملکرد عالی خواهد داشت؛ وگرنه از این سبک دوریکنید.
6. رهبر دموکراتیک
در این سبک از سبک های رهبری و مدیریت، رهبر میپرسد نظر شما چیست؟ زمانی که شما به ایدههای تازه نیاز داشته باشید، اغلب اوقات این سبک عملکرد بسیار خوبی دارد، ولی در موقعیتهای اضطراری بهشدت ناتوان است.
همانطور که میبینید، موقعیتهای گوناگونی سبب میشوند هر سبک رهبری، در جای خود مؤثر جلوه کند. کدام سبک برای شما مناسب است؟ لازم است به این پرسشها پاسخ دهد تا خودتان را بشناسید.
کدامیک از سبک های رهبری و مدیریت را به راحتی اجرا میکنید؟
سادهترین راه در سبک های رهبری و مدیریت این است که آن سبک رهبری را برگزینید که بهخوبی با شخصیت شما سازگار باشد. اگر ذاتاً فردی هستید که اتحاد و ائتلاف ایجاد میکنید، سبک رهبری دموکراتیک یا پیوند جو بهترین انتخابها برای شما هستند. اگر شخصیت اربابمنشی دارید، سبک رهبری آمرانه برای شما جذاب خواهد بود و بهطور طبیعی به این سبک جذب میشوید، ولی گمان نکنید اگر ذات شما چنین است، این تنها سبک رهبری مناسب برای شما خواهد بود.
تیمتان به چه چیزهایی نیاز دارد؟
این مطلب، از سبکِ رهبریِ ذاتی شما نیز مهمتر است. تیم شما به هر سبک رهبری از سبک های رهبری و مدیریت چگونه پاسخ میدهد؟ برای پیشبرد برنامههایتان به چه چیزی نیاز دارید؟ اگر مجبورید برنامک خستهکنندهای را اجرا کنید که رهبری ارشد از پیش برای شما طراحی کرده است و امکان تغییر آن وجود ندارد، سبک رهبری پیشتازانه بهترین انتخاب برای شماست؛ ولی اگر سال دشواری را پشت سر گذاشتهاید و نیازمند تغییراتی هستید، سبک رهبری دموکراتیک بهترین گزینه خواهد بود.
اعضای تیم شما به تلاشهایتان در راستای مشارکتدادنِ آنان در برنامهریزی و تصمیمگیری، پاسخ مثبت نشان خواهند داد. درواقع، باید بنشینید و به آنچه تیمتان از سبک رهبریتان نیاز دارد، بیندیشید.
رئیس از شما چه میخواهد؟
این مسئله زمانی اهمیت بیشتری مییابد که شما بهتازگی نقشی را پذیرفته باشید. چرا رئیستان شما را استخدام کرده است؟ آیا شما را انتخاب کرده تا ادامهدهنده مسیر مدیر پیشین باشید، یا اینکه گمان میکرده شما میتوانید تیم را در جهت دیگری هدایت کنید؟ دانستنِ پاسخ این پرسش اهمیت دارد زیرا میتوانید بر اساس آن بهترین سبک رهبری را از میان سبکهای رهبری و مدیریت برگزینید.
البته میتوانید تغییراتی نیز ایجاد کنید (مگر اینکه رئیستان رهبری آمرانه باشد). آگاهی شما نسبت به انتظارات رئیستان میتواند به شما کمک کندروی آنچه بدان نیاز دارید، تمرکز کنید.
آیا سبک کنونیتان عملکرد خوبی دارد؟
اگر کارمندانتان راضی و مشغول به کار هستند، شما به اهدافتان یا حتی فراتر از آن رسیدهاید و رؤسا از عملکرد شما خشنود هستند، این بسیار عالی است؛ بااینحال، اگر هیچکدام از این موارد صحت ندارد، باید در سبک رهبریتان بازنگری کنید. شاید لازم باشد سبکهای بنیادی رهبری خود را تغییر دهید.
یک سبک رهبری غیر منطبق، تنها چیزی نیست که میتوانید اصلاح کنید، بلکه جایگاه مناسبی برای آغاز نیز هست؛ به این دلیل که همیشه سادهتر این است که رفتار خودتان را تغییر دهید تا اینکه دیگران را وادار کنید رفتارشان را تغییر دهند.
آیا میتوانید برای تغییر سبک های رهبری و مدیریت تان کمک بگیرید؟
گاهی بهآسانی میتوان گفت: «وقتی دستورالعملهای دقیقی ارائه میدهم و همه مجبورند آنچه را گفتهام بهطور دقیق اجرا کنند، همهچیز بهخوبی پیش نمیرود. من قصد دارم آزادی عمل بیشتری به افراد بدهم»؛ اما اغلب انجام چنین کاری، امر سادهای نیست.
نخست لازم است شیوة مدیریتتان را بشناسید و سپس باید بفهمید چگونه مدیریت کنید. باید از رئیس یا بخش منابع انسانی درخواست کمک و حمایت کنید. در صورت امکان، مربیگری در عمل میتواند تفاوت قابلتوجهی ایجاد کند؛ بدین شکل که به شما کمک میکند رویکردها و انتخابهای دشوار سبک رهبری را بر اساس سبکهای رهبری و مدیریت، راهبری کنید.
سخن خر
درواقع سبکهای رهبری باهم تفاوت دارند. اطمینان یابید از سبکی استفاده میکنید که برای موقعیت شما بهترین عملکرد را دارد و شاهد روابط کاری بهتر و ارتقای خروجی کار هستید؛ حتی اگر در زمان آغاز به کار هم روابط کاری و خروجی در وضعیت خوبی قرار دارند، بازهم باید بهترین سبکهای رهبری را برگزینید. شما در جایگاه یک مدیر کدام روش را برمیگزینید؟ لطفاً دیدگاهها و تجربههای خود را در این زمینه با کاربران ایران مدیر به اشتراک بگذارید.
منبع:
Thebalancecareers